KURUM, SİGORTALISINA YAPTIĞI YARDIMLARDAN DOLAYI ONUN EŞİ, ÇOCUKLARI, ANA VE BABASINA RÜCU EDEMEZ
YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİ
T. 10.2.2004 E. 2003/9368 K. 2004/739
ÖZET:Yeni Kanunun lehe olan hükümleri geçmişe yönelik olarak uygulanır.
1479 sayılı Kanun'un 63. maddesine 4956 sayılı Kanun'un 29. maddesiyle eklenen fıkra ile "Taksirli suç sayılır hareketiyle bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü kişinin sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde, bu kişilere rücu edilemez.” (1479/m. 63)
KARAR : Dava 28.07.1998 tarihinde meydana gelen trafik kazasında yaralanan Bağ-Kur sigortalısı Aliye için yapılan Kurum harcamaları üzerine uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesine ilişkin olup davanın yasal dayanağı 1479 sayılı Yasa'nın 63. maddesidir.
1479 sayılı Kanun'un 63. maddesine 4956 sayılı Kanun'un 29. maddesiyle eklenen fıkra ile "Taksirli suç sayılır hareketiyle bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü kişinin sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde, bu kişilere rücu edilemez" ibaresi konmuştur. Yeni Kanunun lehe olan hükümleri geçmişe yönelik olarak uygulanır.
Mahkemenin 4956 sayılı Kanunla yapılan değişikliğe göre tahkîkat yaparak, sonucuna göre karar vermesi gerekirken yazılı olduğu şekilde eksik inceleme sonucu karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine 10.02.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.
YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİ
T. 30.10.1984 E. 1984/4867 K. 1984/5111
SİGORTALININ KENDİ KUSURUYLA HAYATINI KAYBETMESİ
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
MİRASÇILARA RÜCU EDİLEMEMESİ
ÖZET: Kusurlu miras bırakan durumundaki sigortalının rücu tazminatı borcu, mirası reddetmeyen mirasçılara geçer ve mirasçılar bu borçtan müteselsilen sorumlu olurlar.
Ancak 2934 sayılı kanun bu kurala istisna getirmiş ve mirasçıların durumlarını büsbütün ağırlaştırmamak amacıyla Kurum’un, iş kazası sonucu ölen kusurlu sigortalının mirasçılarına rücu edemeyeceği kuralını getirmiştir.
KARAR : Sigortalı ( R.C. )'in kullandığı 33 K 4502 plakalı otobüs ile, davalı ( M.y ) ve ( M. )'nin miras bırakanları ( S.K. )'ın kullandığı 33 AV 570 plakalı kamyonun, 16.3.1982 tarihinde E5 karayolu üzerinde çarpışmalarıyla oluşan iş kazası sonunda, her iki sigortalı da ölmüş ve Kurumca hak sahiplerine aylık bağlanmış ve cenaze masrafı yapılmıştır.
Kurum, işbu dava ile, bağladığı gelirlerin peşin sermaye değeri ile masraflarını 7/8 ini, sigorta olayında bu oranda kusurlu görülen sigortalı ( S.K. )'in hak sahiplerinden ve aracın mali mesuliyet sigortasını yapan A. Sigorta Şirketinden, poliçedeki limit dahilinde müştereken ve müteselsilen istemiştir.
Mahkeme, her iki davalı hakkındaki davanın reddine karar vermiştir.
Kural olarak, kusurlu miras bırakan durumundaki sigortalının rücu tazminatı borcu, mirası reddetmeyen mirasçılarına geçer ve mirasçılar M.K. m: 581- 582 çevresinde, bu borçtan müteselsilen sorumlu olurlar. Ne var ki, 2934 sayılı Kanunun 3 ve geçici 2 nci maddeleri, bu kurala bir istisna getirmiştir. Sigortalı, kusurlu hareketiyle hayatını da kaybettiğine göre, mirasçılarını, ayrıca bir rücu tazminatı sorumluluğu ile karşı karşıya bırakmanın, onları, yaşam kavgasında, büsbütün yalnızlığa itmek ve durumlarını daha da ağırlaştırmak anlamına geleceği düşünülmüştür. Bu nedenle, Kurumun bu durumdaki mirasçılara rücu edemeyeceği ve açılmış rücu davalarının da düşeceği kuralı kabul edilmiştir. Kanunun amacı ve açık metni ve işin özelliğinden anlaşılacağı üzere, sadece "Ölen sigortalının hak sahiplerine Kurumca rücu edilemez." Rücu tazminatının öteki sorumluları hakkında, anılan yasanın bir hüküm içermediği ve rücu yasağı öngörmediği ortadadır.
Öte yandan, davalı A. Sigorta A.Ş.'nin sorumluluğu, salt vasıta sahibi için olmayıp, aracın kulanılmasından doğan zararları dahi kapsamaktadır. Davacı kurumca, 506 sayılı kanunun 26 ncı maddesi çevresinde zararlandırıcı sigorta olayına maruz kalan sigortalının haklarına halef olduğu, sigortalı ( R. ) mirasçılarının, kusurlu araç şoförü ( S.K. )'ın kulandığı aracı 6085 sayılı kanunun 51 ve 55 inci maddeleri uyarınca mecburi mali mesuliyet sigortası ile 250.000 limitle sınırlı olarak temin eden A. Sigorta A.Ş. ne karşı dava açmak haklarının bulunduğu ve bu haklarının haleflik ilkesi gereği kuruma gececeği kuşkusuzdur.
Mecburi mali mesuliyet sigortası, doğrudan doğruya aracın kullanılmasından dolayı zarara uğrayan üçüncü kişilerin haklarının korunmasını amaçlamaktadır. Sigorta şirketi, araç sahibi veya şoförünün kusurlarından kaynaklanarak üçüncü kişilerin gerçekleşen haklarının karşılanması konusunda, limitle sınırlı olarak bir garanti oluşturmaktadır. Sosyal ve insancıl düşüncelerle, kusurlu sigortalı şoföre rücu edilemeyeceği kuralını getiren 2934 sayılı Karayollar Trafik Kanununun 51 ve 55 inci maddelerinden doğan sorumluluğunu etkilemeyeceği göz önünde tutularak, sigorta şirketi hakındaki davaya devam edilip gerekli araştırma ve inceleme yapılıp, sonucuna göre karar verilmesi ve ( S.K. )'ın hak sahipleri hakkındaki davanın ise, 2934 sayılı kanunun geçici 2 nci maddesi uyarınca düşürülmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.10.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.