YOLCU TAŞIMA . ZORUNLU KOLTUK SİGORTASI DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI
YARGITAY 11.HUKUK DAİRESİ
E.2006/435 K.2007/7464 T.15.05.2007
Özet : Yolcunun ölümü halinde, bir can ve meblâğ sigortası türü olan Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasından poliçe tutarının tamamı üzerinden ödenen sigorta bedeli, destekten yoksun kalma tazminatından indirilmez. (6762/m. 299,1334)
DAVA: Taraflar arasında görülen davada Beyoğlu Asliye 3.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 15.07.2005 tarih ve 2003/789 -2005/255 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi duruşmalı olarak davacılar vekili tarafından istenmiş olmakla dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Davacılar vekili, müvekkillerinin müşterek çocuğu Fatma Keskin’in, davalı sigorta şirketince Zorunlu Malî Mesuliyet Sigortası temin edilmiş otobüste yolcu olarak bulunduğu esnada meydana gelen trafik kazası sonucunda vefat ettiğini ileri sürerek, 30.000,00 TL. destekten yoksun kalma tazminatının olay tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacıların belirlenecek destekten yoksun kalma zararından Otobüs Zorunlu Koltuk Sigortası’ndan yapılan ödeme mahsup edildiğinde, davacı tarafın zararının fazlasıyla ödendiğini, kusur oranının fahiş olduğunu, müvekilinin temerrüde düşürülmediğini, olayın haksız fiilden kaynaklanıp, ancak yasal faiz istenebileceğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, dosyadaki kanıtlar ve bilirkişi raporuna nazaran, destekten yoksun kalma tazminatının amacının desteğini yitirmiş olanın bakım ihtiyaçlarının karşılanması olduğu, bakım ihtiyacının başka bir sigorta poliçesinden karşılanmış olması halinde bu karşılanan meblâğın tespit edilen destekten yoksun kalma tazminatından mahsubunun gerektiği, aksi düşüncenin kabulünün ihtiyacı olanların bu ihtiyacı iki kez ve fazlasıyla temin etmeleri sonucunu doğuracağı, kural olarak Otobüs Zorunlu Koltuk Sigorta Poliçesinden zararı karşılayan sigorta şirkenin varsa sorumlularına rücu imkânı bulunduğu, davacıların çocuklarının ölümü sonrasında onun desteğinden yoksun kaldıkları miktarı Otobüs Zorunlu Koltuk Sigorta Poliçesinden karşılamış olduklarından talep edebilecekleri bir miktar kalmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Davacılar murisinin yolculuk yaptığı otobüs, davalı sigortacıya Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile sigortalıdır.Uyuşmazlık, davacılar yararına Otobüs Zorunlu Koltuk Sigorta poliçesinden yapılan ödemenin ölenin anne ve babası yararına hesaplanacak destekten yoksun kalma tazminatı miktarından mahsubunun yapılıp yapılmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Bu sigorta, can sigortası türlerinden olup, bir meblağ sigortası olması itibariyle de, ölüm halinde limit kadar olmak üzere maktu; yaralanma halinde yapılan tedavinin türleri bakımından buna ilişkin limiti geçmemek üzere ve yapılan harcama kadar nispi; sürekli sakatlık halinde ise, sakat kalma oranı ve sakatlığın derecesine göre limitin belli bir oranı üzerinden hesaplanan meblağın sigorta bedeli olarak ödenmesi gerekeceğinden, bu yönlerin saptanması yeterli olup, tedavi gideri dışında gerçek zararın hesaplatılmasına gidilmeksizin, tespit edilecek bu miktarların aynen ödenmesi gerekmektedir. Anılan sigorta türünün niteliği gereği Otobüs Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta Poliçesinden tahsil edilen meblağın, davacılar yararına hesaplanan destekten yoksun kalma zararından mahsubunun mümkün olmamasına karşın, mahkemece, tam tersi düşüncelerle bu poliçe kapsamında yapılan ödeme nedeniyle adıgeçen davacıların tahsili gereken destek zararlarının kalmadığı, dolasıyla davalı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısının karşılaması gereken bir meblağ kalmadığı şeklinde oluşturulan hükümde isabet görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacılar yararına BOZULMASINA 15.05.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/12488 K. 2007/4027 T. 06.03.2007
OTOBÜS PERSONELİNİN ÖLÜMÜ . KOLTUK SİGORTASI
DESTEK TAZMİNATINDAN DÜŞÜLMEYECEĞİ
Özet: Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası, can sigortası türlerinden olup, bir meblağ sigortası olması nedeniyle de, ölüm halinde limit kadar olmak üzere maktu ödenir ve ödenen bu meblağ destekten yoksun kalma tazminatından indirilmez.
Kaza sırasında otobüs içinde hostes olarak bulunan davacıların desteğinin
ölümü nedeniyle mirasçılarının bu sigortadan yararlanma hakları vardır.
DAVA : Taraflar arasında görülen davada Beyoğlu Asliye 3. Hukuk Mahkemesi'nce verilen 17.05.2005 tarih ve 2004/153 - 2005/165 sayılı kararın Yargıtay'ca duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili ile davalılardan Genç Turizm Nakliye İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş olmakla, dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR : Davacılar vekili, davalıların maliki, sürücüsü ve sigortacısı bulundukları otobüs içerisinde hostes olarak bulunan müvekkilleri murisi Behiye Çam'ın meydana gelen trafik kazası neticesinde vefat ettiğini ileri sürerek, toplam ( 8.400,00)TL maddi ve her bir davacı için ( 2.000,00 )TL'şer olmak üzere toplam ( 12.000,00 )TL manevi tazminatın faiziyle birlikte davalı sigorta şirketinin sadece maddi tazminattan sorumlu olması kaydıyla davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Ak Sigorta A.Ş vekili, müvekkilince yaptırılan aktüerya hesabı sonucunda belirlenen ( 6.822,00 )TL'nin Trafik Sigorta Poliçesinden ve Otobüs Zorunlu Koltuk Sigortasından ( 30.000,00 )TL'nin davacı tarafa ödendiğini, davacıların daha fazla zararı varsa bunu ispat etmek zorunda olduklarını beyan ederek, davanın reddini istemiş, yargılama esnasında zorunlu trafik sigortasından ödeme yapılmadığını bildirmiştir.
Davalı Genç Turizm Nakliye İnş. Maden San. ve Tic.Ltd.Şti vekili, davacıların maddi zararlarının poliçe limitleri dahilinde bulunduğunu, davacılardan Melek Toksoy'un bütün mirasçılar adına manevi tazminat olarak ( 5.000,00 )TL aldığını, davanın kötü niyetle açıldığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, dosyadaki kanıtlar ve bilirkişi raporuna nazaran, davacılardan Satılmış Çam'ın nihai ve gerçek zararının ( 6.280,57 )TL, Melek Toksoy'un ise ( 7.961,29 )TL olarak belirlendiği, diğer davacıların destek zararlarının bulunmadığı, destekten yoksun kalma tazminatının amacının desteğini yitirmiş olanın bakım ihtiyaçlarının karşılamak olduğu, bakım ihtiyacının başka bir sigorta poliçesinden dolayı karşılanmış olması halinde bu karşılanan meblağın tespit edilen destekten yoksun kalma tazminatından mahsubunun gerektiği, aksi düşüncenin kabulünün bakım ihtiyacı olanların bu ihtiyacı iki kez ve fazlası ile temin etmeleri sonucunu doğuracağı, ayrıca kural olarak Otobüs Zorunlu Koltuk Sigorta Poliçesinden zararı karşılayanın varsa sorumlularına rücu imkanı bulunduğu, hesaplanan destekten yoksun kalma tazminatının koltuk sigorta poliçesinden alınan tazminattan az olduğu için davacılardan Satılmış ve Melek'in karşılanması gereken destek zararlarının bulunmadığı, davacılardan Melek'in 17.09.2003 tarihli ibraname ile maddi ve manevi tazminatlar yönünden davalı şirketi ibra ettiği, ibranamede alınan paranın diğer yasal mirasçılar ve ölenin kardeşleri adına alındığına dair bir kayıt ve delil olmadığı gerekçeleriyle, davalı Ahmet Arslan hakkında karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar hakkında açılan maddi tazminat davasının ve davacılardan Melek'in manevi tazminat davasının reddine, davacılardan Satılmış için ( 1.000,00 )TL, diğer davacıların her biri için ( 750,00 )TL olmak üzere toplam ( 4.000,00 )TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Karar, davacılar vekili ile davalılardan Genç Turizm Nakliye İnş.Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. vekilince temyiz edilmiştir.
Davacılar murisinin yolculuk yaptığı otobüs, davalı sigortacıya Otobüs Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Poliçesi ile sigortalıdır. Uyuşmazlık, anılan sigorta poliçesinden yapılan ödemenin ölenin anne ve babası yararına hesaplanacak destekten yoksun kalma tazminatı miktarından mahsubunun yapılıp, yapılmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Bu sigorta, can sigortası türlerinden olup, bir meblağ sigortası olması itibariyle de, ölüm halinde limit kadar olmak üzere maktu; yaralanma halinde ise, yapılan tedavinin giderleri bakımından buna ilişkin limiti geçmemek üzere ve yapılan harcama kadar nispi; sürekli sakatlık halinde ise, sakat kalma oranı ve sakatlığın derecesine göre limitin belli oranı olmak üzere, sigorta bedelinin ödenmesi gerekeceğinden, bu yönlerin ispatlanması yeterli olup, gerçek zararın hesaplatılmasına girişilmeksizin, tespit edilecek bu miktarların aynen ödenmesi gerekmektedir. Anılan sigorta türünün niteliği gereği Otobüs Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta Poliçesinden tahsil edilen meblağın davacılardan Satılmış ve Melek yararına hesaplanan destekten yoksun kalma zararından mahsubunun mümkün olmamasına karşın, mahkemece, tam tersi düşüncelerle bu poliçe kapsamında yapılan ödeme nedeniyle adı geçen davacıların tahsili gereken destek zararlarının bulunmadığı şeklinde oluşturulan hükümde isabet görülmemiştir. Ancak, davacılardan Melek 17.09.2003 tarihli ibraname ile davalı şirketi ibra ettiğinden onunla sınırlı olarak maddi tazminat isteminin reddi ile yetinilmesi gerekirken, davacılardan Satılmış yararına destekten yoksun kalma tazminatının da reddine karar verilmesi yanlış olmuştur.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacılardan Melek Toksoy dışında kalan davacılar yararına BOZULMASINA 06.03.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ
E. 2008/8521 K. 2009/12939 T.14.12.2009
ZORUNLU KOLTUK SİGORTASI YAPILAN ÖDEMELERİN
DESTEK TAZMİNATINDAN VE BEDEN GÜCÜ KAYBI ZARARINDAN
İNDİRİLMEYECEĞİ
Özet: Otobüsün zorunlu koltuk sigortasından yapılan ödemeler, işgücü kaybından ya da ölümden doğan maddi tazminattan indirilemez.
DAVA : Taraflar arasında görülen davada Beyoğlu 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce bozmaya uyularak verilen 03.04.2008 tarih ve 2007/551-2008/169 sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalılar vekilleri tarafından ayrı ayrı istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanaklan ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR : Davacılar vekili, davalıların maliki, sürücüsü ve sigortacısı bulundukları otobüs içerisinde hostes olarak bulunan müvekkilleri murisi Behiye'nin meydana gelen trafik kazası neticesinde vefat ettiğini ileri sürerek, toplam 8.400,00.-TL. destekten yoksunluk tazminatı ve her bir davacı için de 2.000,00.-TL. manevi tazminatın faiziyle birlikte davalı sigorta şirketinin sadece maddi tazminattan sorumlu olması kaydıyla davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama esnasında davalılardan sürücü hakkındaki davasını atiye terk etmiş ve manevi tazminat talebinden feragat etmiştir.
Davalılar vekilleri, Otobüs Zorunlu Koltuk Sigortası’ndan davacılara ödeme yapıldığını savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen kararın temyizi üzerine Dairemizce bozulması sonrasında, bozma kararına uyan yerel mahkemece yeniden yapılan yargılamada, dosya kapsamına göre, davacılardan Satılmış'a Otobüs Zorunlu Koltuk Sigorta Poliçesi nedeniyle yapılan ödeme miktarının talep hakkı olan destek tazminatı miktarından mahsubunun gerekmediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davacılardan Satılmış için 4.000,00.-TL. destekten yoksunluk tazminatının davalılardan tahsiline, diğer davacı istemlerinin ise reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalılar vekilleri ayrı ayrı temyiz etmişlerdir.
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre, davalılar vekillerinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davalılar vekillerinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve Kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA 14.12.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
YARGITAY 4. HUKUK DAİRESİ
E. 2009/14654 K. 2010/12063 T. 25.11.2010
FERDİ KAZA KOLTUK SİGORTASI
DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATINDAN İNDİRİLMEZ
Özet : Ferdi kaza koltuk sigorta poliçesi kapsamında ödenen para destekten yoksun kalma tazminatından indirilemez.
KARAR: Dava, trafik kazası nedeniyle desteğin ölümünden kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminatın ödetilmesi istemine ilişkindir.
Yerel mahkemece benimsenen bilirkişi raporunda, ferdi kaza koltuk sigorta poliçesinden ödenen miktar, hesap edilen destekten yoksun kalma tazminatından indirilmiş ise de, ferdi kaza sigortasında yolcunun ölümü halinde sigortacı, bir “meblağ sigortası” bedeli olan ölüm tazminatını “can sigortası” ilkeleri uyarınca aynen ölenin yasal mirasçılarına ödeme yükümlülüğü altındadır.
Bu nedenle ferdi kaza koltuk sigorta poliçesi kapsamında ödenen miktar, destekten yoksun kalma tazminatından indirilemez.
Yerel mahkemece açıklanan yön gözetilmeden yazılı biçimde karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA 25.11.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.