TazminatHukuku.com

Sn.Avukat O.V.,

1- Kazaya karışan otobüsün sahibi olan Finansal Kiralama Şirketi’ne karşı dava açamazsınız. Çünkü, uzun süreli kiralamada ”işleten”, araç sahibi değil, kiracıdır.

2- Mülkiyeti Finansal Kiralama Şirketi’ne ait olan otobüs üzerine ihtiyati tedbir koydurursanız “haczedilmezlik” itirazında bulunabilirler. Üstelik buna gerek de yoktur. Çünkü, sizin kaza geçirmenize neden olan D.Turizm Seyahat Şirketi’nin, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’na ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ne göre en az (6) adet “özmal” otobüsü bulunması zorunludur. Aksi takdirde şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapamaz.

Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 13.maddesine göre, şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapan (B-1) yetki belgesi sahiplerinin: “Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş sürücüsü dahil en az 25 koltuk kapasiteli özmal ticari otobüs olmak üzere toplam 150 adet koltuk kapasitesi ile 100 milyar Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olması” koşulunu yerine getirmiş olmaları zorunludur. Buna göre siz, kazaya karışan ve mülkiyeti Finansal Kiralama Şirketine ait olan otobüsün yerine, D.Turizm Firmasının üzerine kayıtlı (özmal) otobüslerden biri üzerine “ihtiyati tedbir” koydurabilirsiniz.

3- Kaza geçiren kişinin beden gücü kaybı nedeniyle ve tedavi giderleri için Sigorta Şirketi’nden bir miktar para aldığını söylüyorsunuz. Bunların yetkerli olup olmadığını bir uzman bilirkişiye hesaplatınız. Az ödeme yapılmışsa, 2918 sayılı KTK’nun 111/2 maddesine dayanarak sigorta şirketine karşı “bakiye zarar” için dava açabilisiniz.

4- Kazanın oluşunda davacının bir kusuru bulunmadığı, kazayı yapan iki araçtan birinin otobüs sürücüsü ve diğerinin özel otomobil sürücüsü olduğu ve her ikisinin de kusurları bulundukları Ceza Mahkemesince hükme bağlandığına göre, siz, her iki aracın Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortasını yapan sigorta şirketlerini (ortaklaşa ve zincirleme sorumlu tutarak) dava edebilirsiniz. Ortada kusurlu iki işleten ve iki sigorta poliçesi bulunduğuna göre, her iki poliçe yerine sadece tek poliçe limiti kadar talepte bulunabileceği görüşü yanlış olup, zarar gören (tekerrür olmamak koşuluyla) zararının tamamı ödeninceye kadar her iki poliçeden de tazminat isteyebilir. (Yarg.11.HD.01.06.2009, E.2008/2563 – K. 2009/6681)

5- Tazminat hesapları “gerçek kazançlar” üzerinden yapılır. Yargıtay kararlarına göre:
“Vergi kamu düzeni ile ilgili olup, davacının gelirini düşük göstermesi veya gerçeğe aykırı beyanname vermesi vergi mevzuatını ilgilendirir, kazanç kaybının hesabında dikkate alınmaz.(11.HD.27.06.1986, 3111-3213) Davacıların vergi yükümlüsü olarak tuttukları defterler ve vergi beyannamelerinde gösterdikleri kazançların zarar hesabında esas alınması ve davacıların oradaki beyanlarıyla bağlı sayılarak zararın hesabı, tazminat hukuku ilkeleriyle bağdaştırılamaz. (HGK.21.03.1990, 4-67 E. 197 K.)
Davacının “oto elektrikçisi” olmasına ve asgari ücretler üzerinden kazanç elde ettiği gerçeği yansıtmayacağına göre, gerçek kazançlarının (emsal kazançlarının) ilgili meslek kuruluşundan veya ticaret odasından sorulması, kaza tarihinden hüküm tarihine en yakın güne kadar bildirilecek “emsal kazançlar” üzerinden tazminat hesaplanması Yargıtay’ın yerleşik kararları gereğidir. (SİTE’mizin “Araştırma Yazıları” bölümündeki “Kazançların Araştırılması” başlıklı yazıyı okuyunuz ve oradaki Yargıtay kararlarından yararlanınız.)

6- Bağ-Kur primlerini bu işin içine sokmayınız.

7- Açacağınız tazminat davasında ortaklaşa ve zincirleme sorumlu olan davalılar şunlar olacaktır:
a) Otobüs işletmesi ve sürücüsü
b) Otobüsün trafik sigortacısı
c) Otomobilin sahibi ve ölen sürücünün mirasçıları
d) Otomobilir trafik sigortacısı

8) Kısmi dava açacaksınız ve fazlaya ilişkin haklarınızı saklı tutacaksınız. Dava sırasında Adli Tıp Kurumu’ndan kesin maluliyet raporu alacaksınız.

9) Tedavi giderleri yalnız dava tarihine kadar değil, dava açtıktan sonra hüküm tarihine kadar yapılmış başka masraflar varsa onlar da “tedavi ve tüm iyileşme giderleri” olarak hesaba dahil edilecek; bilirkişi, belgeli veya belgesiz bedensel zararın türüne ve tedavinin süresine göre yapılmış veya yapılması olası tüm giderleri (takdiren ve tahminen) hesaplayacaktır. Bu, Borçlar Kanunu 42.maddesi 2.fıkrasının emredici hükmüdür.

10) Manevi tazminat için bir rakam veremem; ne yazık ki ülkemizde bunun ölçüsü yok. Ama davacının beden gücü kayıp oranı en son %45 olarak belirlendiğine ve kazanın oluşunda bir kusuru bulunmadığına göre en az 50.000 TL. manevi tazminat isteyebilirsiniz.

Başarı dileklerimle.
ÇELİK AHMET ÇELİK